top of page
Tìm kiếm

Tiếng Trung giản thể và phồn thể khác nhau như thế nào?



Tiếng Trung giản thể và phồn thể là hai dạng bộ chữ viết của tiếng Trung, nó có sự khác nhau cơ bản từ cách viết, cách phát âm và cả quốc gia sử dụng. Với kinh nghiệm nhiều năm giảng dạy và nghiên cứu văn hóa Trung Hoa, Hicado đã tổng hợp được một số đặc điểm khác biệt của hai hệ thống chữ viết này với mong muốn có thể cung cấp đến các bạn học những thông tin mới mẻ và có ích nhất. Vậy thì giản thể và phồn thể là gì? và khác nhau như thế nào? Hãy cùng Hicado phân tích chi tiết trong bài viết dưới đây nhé!

Tại sao lại có hai hệ thống viết bằng tiếng Trung?

Tiếng Trung phồn thể hay còn gọi chữ Hán truyền thống là một hệ thống chữ viết đã được sử dụng từ thế kỷ 5 cho đến nay. Đây được coi là tinh hoa của văn hóa Trung Quốc được thể hiện dưới nghệ thuật thư pháp. Mỗi con chữ phồn thể đều chứa đựng một ý nghĩa thâm sâu và chứa đựng những đạo lý mà người xưa truyền lại, mỗi bước tiến của lịch sử tưởng chừng như đều nằm trọn vẹn trong đó.

Tuy nhiên hệ thống chữ viết này cực kỳ phức tạp với hàng ngàn đến hàng chục ngàn ký tự tượng hình khó nhớ. Chỉ với một chữ Hán thôi nhưng lại được cấu tạo bởi hàng chục đến vài chục ký tự nhỏ, chính điều này đã gây khó khăn cho chính những người dân Trung Quốc và được cho là nguyên nhân khiến tỉ lệ mù chữ tăng cao.

Do đó, dưới sự nỗ lực cải thiện tỉ lệ người biết chữ nên đến cuối thế kỷ 19, đảng Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa đã quyết định cải cách đơn giản hóa chữ viết truyền thống trở nên dễ học và dễ đọc hơn. Các nét chữ phức tạp, chi tiết được loại bỏ và được thay thế bằng các nét chữ mới dễ nhớ hơn. Theo thời gian các khái niệm ra đời và từ đó tiếng Trung giản thể được ra đời.

Và cho đến nay tiếng Trung có 2 phiên bản khác nhau của hệ thống chữ viết là: Tiếng Trung Quốc giản thể và phồn thể.

Tiếng Trung giản thể và phồn thể có gì khác nhau?

Đây là một câu hỏi được khá nhiều người khi mới bắt đầu học tiếng Trung tiếng sẽ thắc mắc rất nhiều và khó phân biệt 2 dạng chữ này. Theo như mình tìm hiểu thì 2 khái niệm này có điểm khác nhau đặc biệt là chữ viết, địa phương sử dụng và có sự khác biệt đôi chút về phát âm. Cụ thể:

Khái niệm

  • Tiếng Trung phồn thể (Traditional Chinese Characters)

Chữ Hán phồn thể (繁體漢字) hay chữ Hán chính thể (正體漢字) là một trong hai bộ chữ in tiêu chuẩn của tiếng Trung. Dạng chữ viết phồn thể hiện nay đã xuất hiện lần đầu cùng với các văn bản ghi chép thời nhà Hán và ổn định từ thế kỷ 5 trong thời Nam Bắc triều.

Chữ Hán phồn thể hiện vẫn được sử dụng chính thức tại Trung Hoa Dân Quốc (Đài Loan), Hồng Kông và Ma Cao và các cộng đồng Hoa kiều hải ngoại ngoài Đông Nam Á.

  • Tiếng Trung giản thể (Simplified Chinese Characters)

Trong đó chữ Hán giản thể là một hệ thống chữ viết tiếng Trung được giản lược nét hoặc điều chỉnh bộ do chính phủ Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa quy định áp dụng từ năm 1949.

Chữ Hán giản thế chủ yếu được sử dụng ở Trung Quốc đại lục, Singapore và Malaysia trong các ấn bản chính thức. Đây cũng là hệ thống chữ Hán được sử dụng nhiều nhất trong các tài liệu giảng dạy tiếng Phổ thông Trung Quốc cho người nước ngoài.



Số lượng nét chữ

Sự khác biệt rõ ràng nhất giữa tiếng Trung giản thể và phồn thể đó là ở hệ thống ký tự, số lượng nét chữ trong 1 từ. Bởi lẽ, tiếng Trung giản thể là một phiên bản tiếng Trung phồn thể được tối giản nét trong một chữ để các ký tự đơn giản hơn. Do đó mà người nước ngoài khi học tiếng Trung theo thể giản sẽ trở nên dễ dàng hơn trong quá trình viết và nhớ Hán tự. Tuy nhiên, nếu những người học tiếng Trung phồn thể thì sẽ có thể hiểu được tiếng Hoa giản thể rất dễ, mặt khác sẽ khó khăn đối với những người chỉ biết giản thể khi đọc tiếng phồn thể.

Ví dụ đơn giản là từ ái, 愛 phồn thể và 爱 giản thể, hay từ 還行 (hái xíng) phồn và 还 行 (hái xíng) giản thể. Hiển nhiên là giản thể trông rất ít nét và gọn mắt, trong khi đó phồn thể thì ngược lại.

Quốc gia và địa phương sử dụng

Như đã nói ở trên tiếng Trung giản thể là cách viết tiêu chuẩn ở Trung Quốc đại lục, Singapore. Còn thể phồn truyền thống là chữ quốc ngữ được sử dụng ở Đài Loan và Hồng Kông, Ma cau,… Do đó khi nếu có mong muốn du học Trung Quốc hoặc Đài Loan bạn nên cân nhắc lựa chọn ngôn ngữ cho phù hợp với quốc gia mà bạn muốn đến.

Ý nghĩa tượng hình của tiếng Trung phồn thể và giản thể

Như đã nói ở trên, tiếng Trung phồn thể xuất hiện và ổn định từ thế kỷ 5 trong thời Nam Bắc triều với lịch sử phát triển lâu như vậy chữ phồn thể gần như bao hàm văn hóa và tư tưởng truyền thống của Trung Hoa thời xưa. Mỗi một ký tự trong chữ phồn là cả một câu chuyện và mang giá trị lịch sử cực kỳ đặc biệt. Người ta ví von, nếu có thể đọc và hiểu được chữ Hán phồn thể truyền thống là bạn đã có thể đọc được bất kỳ thứ gì đã viết trong vòng 2000 năm trở lại đây. Có thể nói, chữ phồn thể mang một ý nghĩa to lớn hơn bao giờ hết.

Trong khi đó, chữ giản thể cũng mang một ý nghĩa tương tự, tuy nhiên thì theo thời gian dưới sự cải tiến một vài từ giản thể đã bị lược mất đi những nét quan trọng khiến cho ý nghĩa của từ không còn được trọn vẹn như thuở sơ khai. Tuy nhiên, đây cũng là điều tất yếu của cuộc sống mà thôi.

Cách phát âm có sự khác biệt

Ngoài về cách viết, cách phát âm và khẩu ngữ của giản thể cũng tương đối khác với phồn thể. Cụ thể, những người học giản thể sẽ có cách phát âm nhấn nhá và dễ nghe hơn rất nhiều so với phồn thể. Nếu nghe người Đài Loan và người Trung Quốc nói bạn sẽ thấy sự khác biệt rõ ràng này. Người Đài nói nhanh, luyến lái và rất nhẹ nên nhiều khi nếu mới tiếp xúc sẽ rất khó để nghe ra họ đang nói cái gì. Do là họ dùng “ngữ âm học” để bắt đầu học cách phát âm. Theo hệ thống giáo dục của Đài Loan thì gồm có 37 ngữ âm, mà mỗi ngữ âm lại đại diện cho một âm thanh riêng biệt. Đây là lý do chính khiến phiên âm và cách phát âm tiếng Đài khó hơn.

Ngược lại thì người Trung Quốc sử dụng bính âm để phát âm và sử dụng chữ cái la mã để tạo thành bảng phiên âm tiếng Trung với 4 thanh điệu. Do đó mà khi phát âm dễ nghe hơn, rõ ràng hơn đôi chút.

Nên học tiếng Trung giản thể hay phồn thể?

Nên học tiếng Trung giản thể hay phồn thể còn tùy thuộc vào nhu cầu và hoàn cảnh sử dụng của bạn. Vì mỗi người khi học ngoại ngữ đều có những mục đích khác nhau, hãy xem xét kỹ lại mục đích của mình là gì trước khi quyết định học phồn hay giản nhé. Mình sẽ diễn giải một vài ví dụ dưới đây, hy vọng sẽ có ích cho quyết định của bạn.

Giản thể

Ở Trung Quốc, chữ Hán giản thể là tiếng phổ thông và là ngôn ngữ chính thức. Do đó, nếu bạn muốn du học hoặc qua Trung Quốc làm việc, muốn làm việc ở những công ty do người Trung Quốc làm chủ hay đơn giản là thích xem phim, giải trí, đu idol không cần vietsub thì học giản thể là điều hiển nhiên.

Không chỉ vậy, còn một lý do khá đơn giản cho các bạn mới bắt đầu học tiếng Trung nên lựa chọn giản thể là bởi vì chữ Hán giản thể ít nét và dễ nhớ, dễ viết hơn chữ phồn thể rất nhiều. Tuy nhiên do bị giản lược nhiều nên nhiều khi có những từ ngữ tiếng Trung phồn thể nguyên bản rất hay về mặt ý nghĩa nhưng khi sang giản thể lại mất đi cái hay đó. Cho nên nếu muốn tìm hiểu sâu sắc về tiếng này, mình nghĩ phồn thể không phải là lựa chọn hay đâu.

Phồn thể

Đối với chữ Hán phồn thể, việc học hệ thống chữ này sẽ giúp bạn hiểu sâu xa ý nghĩa có tiếng Trung hơn. Do đó, nếu muốn tìm hiểu về văn hóa, lịch sử Trung Quốc thì nên học phồn thể.

Ví dụ rõ nét nhất là chữ “ái”, trong phồn thể thì vốn dĩ có bộ tâm ở giữa nhưng sang giản thể lại bị lược bỏ đi. Theo như những quốc gia sử dụng phồn thể, họ cho rằng đây là “ái bất tâm” nghĩa là yêu mà không có trái tim. Vì vậy, nếu muốn khám phá về ngôn ngữ này, muốn hiểu được cái ý nghĩa nguyên bản của tiếng Trung, thì phồn thể là loại chữ bạn nên theo học.



Người Đài Loan thường nói đùa rằng người Trung Quốc Đại Lục yêu không có trái tim

Ngoài ra, đây là ngôn ngữ của Đài Loan, Hong Kong, Macao nên nếu bạn muốn xuất khẩu lao động hoặc đi du học ở các nước này thì cũng có thể lựa chọn học phồn thể. Những phân tích trên đây có lẽ đã phần nào giải đáp được thắc mắc tiếng Trung giản thể và phồn thể khác nhau như thế nào của bạn học rồi chứ. Hy vọng với những thông tin hữu ích trên sẽ giúp bạn có thể phân biệt được hai hệ thống chữ viết này. Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào đừng ngại ngần mà hãy liên hệ trực tiếp với Hicado theo thông tin dưới đây để được hỗ trợ tư vấn chi tiết nhất nhé!

Xem thêm:


 
 
 

Comments

©2023 by Jonah Altman. Proudly created with Wix.

bottom of page